สายลมในพงหลิว : The Wind in the Willows

มีหนังสือจำนวนไม่น้อยเกิดจากนิทานซึ่งผู้เขียนเล่าให้ลูกฟัง แล้วจึงพัฒนามาเป็นหนังสือสำหรับเด็ก อย่างเช่นที่รู้จักกันทั่วโลกก็คือ วินนีเดอะพูห์ซึ่งเอ.เอ. มิลน์แต่งขึ้นเป็นนิทานก่อนนอนสำหรับลูกชาย

 

และเรื่องนี้ก็เช่นกัน เพียงแต่ที่มาของเรื่องอาจจะเศร้ากว่า เพราะเคนเน็ธ แกรห์ม เขียนขึ้นโดยมีภูมิหลังจากชีวิตอันเจ็บปวดและโดดเดี่ยวของตนเอง เพื่อปลอบโยนและสร้างความสนุกสนานแก่ลูกชายซึ่งสายตาพิการและมีปัญหาทางบุคลิกภาพ (และต่อมาฆ่าตัวตายระหว่างเรียนมหาวิทยาลัย) 

 

ขณะแต่งเรื่องนี้แกรห์มทำงานเป็นพนักงานธนาคารแต่เริ่มต้นเป็นนักเขียนและมีผลงานออกมาแล้ว ๒ เล่ม หากไม่ประสบความสำเร็จนัก แกรห์มจึงตัดสินใจลาออกจากงานเพื่อทุ่มเทเวลาให้กับการเขียนหนังสือและดูแลลูกชาย เขานำร่างต้นฉบับเรื่องนี้ออกมาขัดเกลาอีกครั้ง ถูกปฏิเสธจากหลายสำนักพิมพ์ และในที่สุดก็ได้รับการตีพิมพ์ครั้งแรกในปี ค.ศ.๑๙๐๘ 

ประธานาธิบดีธีโอดอร์ โรสต์เวลท์ ประธานาธิบดีสหรัฐอเมริกาในขณะนั้น ถึงกับเขียนจดหมายมาแสดงความชื่นชมโดยตรงว่าเขาอ่านแล้วอ่านอีกหลายรอบ และรู้สึกเหมือนได้พบเพื่อนเก่า 

แต่ในกลุ่มนักอ่านทั่วไป เรื่องนี้ก็ยังไม่มีผู้รู้จักมากนัก 

จนกระทั่ง เอ.เอ.มิลน์ ซึ่งเวลานั้นเพิ่งจะประสบความสำเร็จอย่างมากจาก วินนีเดอะพูห์ทั้งสองเล่มได้นำบางส่วนของเรื่องนี้ไปดัดแปลงเป็นละครเวทีในชื่อ “Toad of Toad Hall” จึงทำให้ชื่อเสียงของแกรห์มเป็นที่รู้จักและสายลมในพงหลิวก็กลายเป็นหนังสือเด็กที่ได้รับยกย่องว่าดีที่สุดในโลกเล่มหนึ่งจนกระทั่งปัจจุบัน (นักอ่านชาวอังกฤษจำนวนไม่น้อยยังคงเรียกหนังสือเล่มนี้ด้วยชื่อละครเวทีอันเป็นประวัติศาสตร์นี้ด้วยซ้ำ)

 

และก็เช่นเดียวกับหนังสือสำหรับเด็กส่วนมาก นั่นคือ แม้ว่าจะเขียนขึ้นมาสำหรับเด็ก แต่ก็แฝงด้วยนัยยะเสียดสีสังคมมนุษย์ไว้อย่างลึกซึ้งแยบคาย ทั้งเรื่องชนชั้น การเมือง สังคม ความเจริญทางวัตถุ ซึ่งจะว่าไปแล้ว แม้จะเขียนขึ้นมากว่า ๑๐๐ ปี สังคมมนุษย์ก็ยังไม่ได้แตกต่างหรือเปลี่ยนแปลงไปเลย 

จึงไม่น่าแปลกใจว่าทำไม สายลมในพงหลิวจึงยังได้รับความนิยมทั้งในส่วนของหนังสือและการดัดแปลงเป็นสื่อแขนงต่างๆ ทั้งละครเวทีบทเพลงการ์ตูนฯลฯอีกทั้งเป็นแรงบันดาลใจแก่หนังสืออีกหลายเล่มในยุคต่อๆ มา

 

ตัวละครอย่างคางคก หนูน้ำ และแบดเจอร์ ซึ่งเป็นสัตว์ที่น่ารังเกียจในสายตามนุษย์ จะกลายเป็นสัตว์อันเป็นที่ชื่นชอบของเด็กๆ รุ่นแล้วรุ่นเล่ามาเกินศตวรรษได้อย่างไร 
ถ้าอ่านแล้วหลงรักคางคกขึ้นมาจะเข้าใจ