ถนนชีวิต

ถนนชีวิต ได้สะท้อนภาพความจริงอย่างตรงไปตรงมาของชีวิตชาวอเมริกันหลายล้านคน และทำให้ผู้อ่านนึกถึงตัวเองและสังคมที่ตนอยู่ ลูอิสเขียนไว้ในร่างอัตชีวประวัติสำหรับคณะกรรมการพิจารณารางวัลโนเบลว่า “มีหลายแสนคนที่อ่านหนังสือเล่มนี้ด้วยความแสบสันต์ถึงทรวงเหมือนกำลังสูดฟันซี่ที่ปวด” นักอ่านหญิงคนหนึ่งบรรยายความรู้สึกว่า “ฉันเคยอยู่ในทุกๆหน้าของ ถนนชีวิต เป็นเวลาสิบห้าปี”

 

เกือบศตวรรษผ่านไป สิ่งที่ปรากฏใน ถนนชีวิต ยังคงจริงอยู่  และมิใช่จริงเฉพาะเมนสตรีท แต่บนถนนสายหลักและสายทุนนิยมทุกแห่งทั่วโลกด้วย   แม้ลูอิสจะบอกว่านวนิยายของเขาคือ “ประวัติศาสตร์ร่วมสมัย” ที่ฉายภาพเหตุการณ์ ณ สถานที่หนึ่งและเวลาหนึ่ง ทว่ามันได้พูดแทนยุคสมัยของเราด้วย    หลายสิ่งยังสามารถล้อกับยุคสมัยของเราได้อย่างเหมาะเจาะ   โกเฟ่อร์แพรรี่ในช่วงสงครามไม่ต่างกับโลกปัจจุบันในภาวะสงครามก่อการร้าย    วิธีคิดแบบวิลล์ เค็นนิข็อตต์ที่ว่า “เมื่อใดที่เป็นปัญหาของการปกป้องชาติบ้านเมืองและสิทธิตามรัฐธรรมนูญ การเก็บหลักข้อบังคับปกติขึ้นก่อนก็เป็นเรื่องสมควร” สามารถอ่านพบได้ตามหน้าบทบรรณาธิการทุกวันนี้

 

แม้ว่านวนิยายเชิงสังคมวิทยาในแบบฉบับของลูอิสจะห่างหายจากความนิยมไปหลังการเสียชีวิตของเขา และถูกมองข้ามเป็นเวลาหลายทศวรรษหลังจากนั้น  ทว่าเมื่อไม่นานมานี้เราเพิ่งจะกลับมาซาบซึ้งงานเขียนที่เต็มไปด้วยชั้นเชิงวรรณศิลป์ของเขา และเราคงได้แต่เพียงขอบคุณสิ่งที่เขาบอกเราถึงวิถีอเมริกันในยุคสมัยของเขาและของเรา