ทุกอย่างย่อมมีจุดเริ่มต้นเสมอ แต่กว่าจะดำเนินมาเป็นร้านหนังสือในปัจจุบัน ใช่ว่าคนเราจะมีหนังสือให้ซื้อขายกันเลยเสียเมื่อไหร่ หากไม่นับว่า "หนังสือ" จะต้องมีลักษณะเป็นกระดาษหลายแผ่นถูกนำมาเย็บรวมเล่มกันแล้วล่ะก็ เราก็คงสามารถย้อนประวัติการซื้อขายหนังสือได้ไปถึงยุคกรีกโรมัน หรือในยุคจุดเริ่มต้นขององค์ความรู้และปรัชญาตะวันตก ซึ่งหลายคนน่าจะรู้จักชายที่ชื่อว่า เพลโต และ อริสโตเติล เป็นอย่างดี
นับตั้งแต่มีการประดิษฐ์ “อักษรลิ่ม” (Cuneiform) เมื่อ 5,000 ปีก่อนคริสตกาล ก็เริ่มมีการพัฒนาการทางภาษาเพิ่มขึ้นมาเรื่อย ๆ จนกระทั่ง 3,000 ปีก่อนคริสตกาล อียิปต์ก็คิดค้นกระดาษปาปิรุส จึงเป็นจุดเริ่มต้นของการจดบันทึก จนกระทั่งในช่วงศตวรรษที่ 2-3 ก่อนคริสตกาล ชาวกรีกโรมันก็ได้ทำกระดาษหนังขึ้นมาจากหนังวัวหรือหนังแกะ
ยุคกรีก
กรีกซึ่งตอนนั้นอยู่ในยุคเริ่มต้นของปรัชญาความรู้ต่าง ๆ จึงเริ่มมีการเก็บบันทึกเหล่านั้นและรวบรวมขึ้นมาเป็นห้องสมุดแห่งแรกของโลก (หนังสือที่ว่าก็เป็นเพียงม้วนกระดาษหนังนั่นแหละ) บุคคลที่มีอิทธิพลด้านความคิดอย่างอริสโตเติลหรือเพลโตนั้นย่อมมีห้องสมุดส่วนตัวอยู่ในความครอบครอง แม้กระทั่งเพลโตผู้เป็นอาจารย์ก็มีบันทึกการจ่ายเงินก้อนโตเพื่อซื้อบทความเล็ก ๆ แค่ 3 ชิ้นของพีทาโกรัส
ในช่วง 300 ปีก่อนคริสตกาล ห้องสมุดอเล็กซานเดรีย--ห้องสมุดแห่งแรกของโลกจึงถือกำเนิดขึ้น เมื่อเรามีห้องสมุดแล้ว แน่นอนว่าจะต้องมีการจัดซื้อจัดหาหนังสือเข้ามาจากทั่วทุกสารทิศ เมื่อมีอุปสงค์เช่นนี้แล้ว มันจึงเป็นแรงกระตุ้นทำให้เกิดอาชีพผู้จัดจำหน่ายหนังสือขึ้นเป็นครั้งแรกในกรุงเอเธนส์
ยุคโรมัน
หลังจากการสิ้นสุดยุคสาธารณรัฐโรมัน และก่อตั้งจักรวรรดิโรมันขึ้นมา ดูเหมือนว่า การมีห้องสมุดส่วนตัวในบ้านของเหล่าขุนนางและเศรษฐีผู้มีเงินจะกลายเป็นแฟชั่นไปเสียแล้ว มันจึงเป็นยุคเฟื่องฟูของการค้าขายหนังสือในตอนนั้น ร้านค้าของผู้จัดจำหน่าย (Taberna Librarii) มักจะตั้งเป็นลักษณะแผงลอยใน Argiletum และ Vicus Sandalarius โดยจะติดรายการหนังสือที่ขายบริเวณประตูหรือฝาผนัง
ที่มา: หนังสือมหัศจรรย์การอ่าน แผนงานสื่อสร้างสุขภาวะเยาวชน (สสส.)
http://www.thaihealth.or.th/Content/21515-%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B9%81%E0%B8%A3%E0%B8%81%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%81.html
https://en.wikipedia.org/wiki/Bookselling#Greek_and_Roman_booksellers
https://en.wikipedia.org/wiki/Argiletum