- ผู้เขียน: วันชัย ตันติวิทยาพิทักษ์
- คำนิยม: นิ้วกลม
- สำนักพิมพ์: มติชน
- จำนวน : 456 หน้า ปกอ่อน
- พิมพ์ครั้งที่: 1 - มีนาคม 2567
- ISBN:
The Lost Forest: ประวัติศาสตร์(การทำลาย)สิ่งแวดล้อมไทยและสงครามแย่งชิงทรัพยากร
ต้นฉบับนี้เล่าถึงประวัติศาสตร์ของการทำลายสิ่งแวดล้อมตั้งแต่อดีตถึงปัจจุบันในแง่มุมที่ผู้เขียนสนใจ โดยผสมผสานระหว่างการเล่าเรื่องแบบสารคดีที่ผู้เขียนเคยลงไปสัมผัสปัญหาในพื้นที่มากับข้อมูลจากงานศึกษาต่างๆ รวมทั้งบทสัมภาษณ์จากผู้เชี่ยวชาญและคนที่ได้รับผลกระทบจากปัญหาสิ่งแวดล้อม
เนื้อหาแบ่งออกเป็น 4 ประเด็นใหญ่ เริ่มจากการทำลายธรรมชาติที่เกิดขึ้นมายาวนานนับแต่อดีต การแย่งชิงทรัพยากร ปัญหาจากการเติบโตของระบบอุตสาหกรรม มาจนถึงปัญหาสิ่งแวดล้อมยุคใหม่ที่เป็นความท้าทายสำคัญที่มนุษย์ต้องรับมือในอนาคต
ข้อเสนอมีอยู่ว่า ความเจริญทางเศรษฐกิจส่งผลให้เกิดการทำลายสิ่งแวดล้อมอย่างรุนแรง และเกิดการจัดสรรทรัพยากรธรรมชาติอย่างไม่ทั่วถึง ผู้มีอำนาจหรือผู้ที่ได้เปรียบจะมีโอกาสตักตวงและเข้าถึงทรัพยากรธรรมชาติมากกว่าคนตัวเล็กตัวน้อยอย่างไม่เป็นธรรม นำมาซึ่งความเหลื่อมล้ำของผู้คนที่นับวันจะถ่างออกไปมากขึ้น
คำนำสำนักพิมพ์
ประวัติศาสตร์รสขมที่ควรกลืนลงคอ โดย นิ้วกลม
คำนำผู้เขียน
บทนำ
I รุ่งอรุณแห่งการทำลายธรรมชาติ
1 ธรรมชาติในอดีตกับความหลากหลายทางชีวภาพ
2 สัญญาเบาว์ริง สัมปทานป่า จุดเริ่มทำลายป่า
3 ถนน เขื่อน แผนพัฒน์ ปฏิวัติเขียว และความเหลื่อมล้ำ
4 เมื่อสมันสูญพันธุ์กับชะตากรรมสัตว์ป่าไทย
5 ป่าชุมชน คนอยู่กับป่าได้หรือไม่
II สงครามแย่งชิงทรัพยากร
6 ล่าสัตว์ป่าทุ่งใหญ่ จุดจบของเผด็จการ
7 จากเขื่อนเชี่ยวหลานถึงเขื่อนน้ำโจน การล่มสลายทางระบบนิเวศ
8 เขื่อนปากมูล สงครามแย่งชิงทรัพยากรของคนท้องถิ่น
9 ปลาบึก แม่น้ำโขง กับการแย่งชิงน้ำระหว่างประเทศ
III อุตสาหกรรม มลพิษ และความตายลึกลับ
10 ยุคอุตสาหกรรมรุ่งเรืองและหายนะทางสิ่งแวดล้อม
11 “มาบตาพุด” จุดเปลี่ยนการคุ้มครองสิ่งแวดล้อมไทย
12 เผาแทนทาลัม ความตายที่คลิตี้กับเหมืองทองคำ
13 ค่าโง่คลองด่านกับคดีคอร์รัปชั่นครั้งประวัติศาสตร์
IV การทำลายสิ่งแวดล้อมยุคใหม่
14 โลกร้อน โลกเดือด และซูเปอร์เอลนีโญ
15 PM 2.5 มลพิษทางอากาศขั้นสูงสุด
16 ขีดจำกัดความปลอดภัยของโลก การสูญพันธุ์ใหญ่ครั้งที่ 6 และแอนโทรโปซีน (Anthropocene)
บทส่งท้าย
บรรณานุกรม
เกี่ยวกับผู้เขียน