- ผู้เขียน: จิตร ภูมิศักดิ์
- สำนักพิมพ์: ไทยควอลิตี้บุ๊คส์
- จำนวนหน้า: 640 หน้า ปกอ่อน
- พิมพ์ครั้งที่ 2 — มีนาคม 2562
- ISBN: 9786165146074
ความเป็นมาของคำสยาม ไทย ลาว และขอม
บทวิเคราะห์ทางนิรุกติศาสตร์และภาษาศาสตร์สังคม เกี่ยวกับความเป็นมาของชื่อชนชาติสยาม ไทย ลาว และขอม เสนอแนวคิดว่า ชนชาติที่มีอำนาจทางการเมืองมากกว่า มักจะเรียกชื่อชนชาติที่ด้อยอำนาจกว่าด้วยถ้อยคำที่มีความหมายเชิงดูถูกเหยียดหยาม หรือความหมายว่า คนเถื่อน ทาส ขี้ข้า ผี ปีศาจ เป็นต้น
แต่ชนที่ด้อยอำนาจกว่านั้นกลับตอบโต้ด้วยการเรียกชื่อชนชาติตัวเองขึ้นใหม่ให้มีความหมายว่า ไม่ใช่ทาส เป็นไท เป็นคน ผู้เขียนโยงความเป็นมาทางประวัติศาสตร์เพื่อเพิ่มน้ำหนักให้การอธิบายที่มาของชื่อชนชาติให้มีน้ำหนัก และได้อรรถรสมากยิ่งขึ้น เมื่ออ่านหนังสือเล่มนี้ สิ่งที่ผู้อ่านจะซึมซับได้ คือความรู้สึกรักวิชาภาษาศาสตร์ นิรุกติศาสตร์ และประวัติศาสตร์ขึ้นมาในบัดดล