ข้างหลังภาพ

"ข้างหลังภาพ" เล่มนี้ เป็นผลงานชิ้นยอดเยี่ยมของ "กุหลาบ สายประดิษฐ์" หรือ "ศรีบูรพา" นักประพันธ์เอกของเมืองไทย ตีพิมพ์ครั้งแรกเป็นตอนๆ ในหนังสือพิมพ์ประชาชาติ รายวัน เมื่อปี พ.ศ. 2480 มีเนื้อเรื่องเกี่ยวกับชีวิตรักที่ไม่สมหวังของ "ม.ร.ว. กีรติ" กุลสตรีผู้เพียบพร้อม แต่กลับหาคนรักมาแต่งงานด้วยไม่ได้ เมื่ออายุล่วงเลยมาถึง 35 ปี เธอจึงจำต้องแต่งงานกับพ่อม่ายวัย 50 หลังแต่งงานทั้งคู่เดินทางไปฮันนีมูนที่โตเกียว ที่นั่นเธอได้รู้จักกับ "นพพร" นักเรียนนอกวัย 22 ทั้งคู่สนิทสนมกันจนกลายเป็นความรัก โดยนพพรได้สารภาพรักกับ ม.ร.ว. กีรติ คราวเมื่อทั้งคู่ไปเที่ยวธารน้ำตกที่มิตาเกะ ส่วน ม.ร.ว. กีรติ แม้จะรักนพพร แต่เธอกลับไม่ยอมบอกความในใจ

    หลังจากที่ ม.ร.ว. กีรติและสามีเดินทางกลับเมืองไทย ในช่วงแรกนพพรได้เขียนจดหมายถึง ม.ร.ว. กีรติ พร่ำรำพันถึงความรักของเขา แต่นานวันเข้าความรู้สึกหลงใหลนี้ก็เจือจางไป เมื่อศึกษาที่ญี่ปุ่นสำเร็จ นพพรเดินทางกลับประเทศไทยและแต่งงานกับคู่หมั้นที่ครอบครัวจัดหาให้ หลังจากนั้นไม่นาน "ม.ร.ว. กีรติ" ได้ล้มป่วยจนถึงขั้นเสียชีวิต ก่อนตาย...เธอมอบ "ภาพวาดริมลำธารที่มิตาเกะ" และคำสารภาพรักที่กลายเป็นประโยคอมตะกินใจผู้อ่าน รุ่นแล้วรุ่นเล่า...

    "ฉันตายโดยปราศจากคนที่รักฉัน แต่ฉันก็อิ่มใจว่า ฉันมีคนที่ฉันรัก"