อโยธยาก่อนสุโขทัยต้นกำเนิดอยุธยา

ปัญหาของกรอบประวัติศาสตร์ชาติไทยที่เพิ่งสร้าง กำหนดให้สุโขทัยเป็นราชธานีแห่งแรก เป็นเพดานความทรงจำครอบงำสังคมไทย ทำให้ข้อมูลหลักฐานประวัติศาสตร์โบราณคดีนอกแบบจากประวัติศาสตร์ชาติไทยกำลังถูกลบทำลาย

            กรณีของรัฐในที่ราบลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยาอย่างกรุงศรีอยุธยาซึ่งในพงศาวดารบันทึกไว้ว่ามีการสถาปนาขึ้นเมื่อ พ.ศ. 1893 ก็เช่นเดียวกัน จากหลักฐานทางด้านประวัติศาสตร์โบราณคดี ชนชั้นนำสยามในช่วงสมัยรัชกาลที่ 5 เชื่อกันว่า ก่อนการสถาปนากรุงศรีอยุธยาภายหลังการหมดสิ้นอำนาจของพระเจ้าชัยวรมันที่ 7 เป็นที่ตั้งของบ้านเมืองขนาดใหญ่อันมีนามว่า “อโยธยา”

ซึ่งเมืองอโยธยาเป็นการรวมกลุ่มของอำนาจของชาวสยามกับชาวขอมละโว้ ชาวสยามใช้ภาษาตระกูลไต - ไทเป็นภาษาราชา ภายหลังศาสนาพุทธแบบเถรวาทเข้ามา จึงเรียกตนเองและมีผู้อื่นเรียกว่า คนไทย และหลักฐานประวัติศาสตร์โบราณคดีชี้ชัดว่าเก่ากว่าสุโขทัย