ข้างหลังภาพ 14 ตุลาฯ

“14 ตุลาฯ” เป็นเหตุการณ์การต่อสู้ของประชาชนกับเผด็จการทหารครั้งประวัติศาสตร์ที่มีผู้บอกเล่าและเขียนวิเคราะห์อย่างกว้างขวางแทบทุกมิติ ด้วยสายตาที่ทั้งชื่นชมและกังขา ไม่ว่าแต่ละคนเลือกที่จะรับรู้และจดจำเหตุการณ์นี้อย่างไร ผลสะเทือนจาก "14 ตุลาฯ" ยังคงถูกนำมากล่าวถึงอยู่เสมอ แม้กาลจะล่วงผ่านมากว่า 50 ปีแล้วก็ตาม.

บัณฑิต จันทร์โรจนกิจ หวนกลับไปสู่ "14 ตุลาฯ" อีกครั้ง ด้วยมุมมองการเมืองทัศนา (visual politics) หนังสือ "ข้างหลังภาพ 14 ตุลาฯ: จากระบอบปฏิวัติของเผด็จการสู่การปฏิวัติของประชาชน" จึงไม่ใช่เพียงการเล่าเหตุการณ์ผ่านตัวอักษร ทว่ายังผสมผสานไปกับการตีความ “ภาพ” เพื่อฉายหน้าประวัติศาสตร์ที่ยังดูมืดมิดหรือเก็บซ่อนความนัยบางอย่างไว้ออกมา ดังที่ธเนศ อาภรณ์สุวรรณ กล่าวถึงภารกิจของหนังสือเล่มนี้ว่าคือการ “ยกก้อนหินแห่งความมืดมิดออกไปจากวาบหนึ่งของความทรงจำที่ยังสามารถหาได้”

จากยุคเผด็จการทหารครองเมืองสู่ 14 ตุลาฯ ประวัติศาสตร์ระยะนี้ถูกมองด้วยเลนส์ใหม่ ทั้งภาพถ่าย พาดหัวข่าว ตลอดจนผลงานศิลปะ ต่างสะท้อนภาพจำ ความทรงจำ ความรู้สึกนึกคิด เสียง และอารมณ์ในช่วงเวลาแห่งการปฏิวัติอันแสนสั้นออกมา