- ผู้เขียน : ชาตรี ประกิตนนทการ
- สำนักพิมพ์: มติชน
- จำนวนหน้า: 480 หน้า ปกอ่อน
- พิมพ์ครั้งที่ 1 — มิถุนายน 2566
- ISBN: 9789740218449
การเมืองและสังคมในศิลปสถาปัตยกรรม สยามสมัย ไทยประยุกต์ ชาตินิยม
'การเมืองและสังคมในศิลปสถาปัตยกรรม สยามสมัย ไทยประยุกต์ ชาตินิยม' ผลงานของ 'ชาตรี ประกิตนนทการ' เล่าปรากฏการณ์ทางสถาปัตยกรรมที่สัมพันธ์กับสภาพสังคม เศรษฐกิจ และการเมืองไทยตั้งแต่ พ.ศ.2394 - พ.ศ.2500
.
ภายใต้ความเปลี่ยนแปลงโลกทัศน์ของชนชั้นนำสมัยรัชกาลที่ 4 ความเชื่อแบบวิทยาศาสตร์เข้ามาแทนที่โลกทัศน์แบบไตรภูมิ ความต้องการสร้างความศิวิไลซ์ให้ทัดเทียมตะวันตก การปฎิรูปการปกครองภายใต้แนวคิดสมบูรณาญาสิทธิราชย์ วิกฤตอัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมที่โหยหาความเป็นไทยและสับสนในการปรับรับรสนิยมอย่างตะวันตกไปพร้อมกัน จนมาถึงความเสมอภาคในระบอบประชาธิปไตย และการหวนกลับมาของกระแสอนุรักษ์นิยมในรัฐบาลจอมพลป. พิบูลสงคราม สมัยที่ 2 ล้วนส่งผลกระทบต่อความคิดของผู้คน สะท้อนสภาพสังคม ความคิดในการออกแบบและสร้างสถาปัตยกรรมทั้งสิ้น
.
เป็นที่น่าสังเกตว่าวัด วัง บ้าน เรือน อาคาร อนุสาวรีย์ และพื้นที่สาธารณะ ที่ปรากฎให้เห็นอยู่ทุกวันนี้ในอยู่ภายใต้ความหมายอุดมการณ์ทางการเมืองแบบใด
บทนำ การศึกษาประวัติศาสตร์สถาปัตยกรรม ผ่านมุมมองทางสังคมและการเมือง
1 จากจักรวาลทัศน์แบบไตรภูมิสู่จักรวาลทัศน์สมัยใหม่ แบบวิทยาศาสตร์ในสถาปัตยกรรม
2 ความหมายทางสังคมและการเมือง ในงานสถาปัตยกรรมยุคสยามใหม่
3 รูปแบบสถาปัตยกรรมเมื่อยามสนธยา ของระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ (พ.ศ. 2453-2475)
4 ความหมายทางสังคมและการเมืองในงานสถาปัตยกรรม ภายใต้อุดมการณ์ประชาธิปไตยและชาตินิยมไทย (พ.ศ. 2475-2490)
5 ความหมายทางสังคมและการเมืองหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 กับการรื้อฟื้นรูปแบบจารีตและรูปแบบสถาปัตยกรรมไทยประยุกต์ (พ.ศ. 2490-2500)