น้ำตาเหือด แล้วเลือดตก : สาธกการเมืองไทยในวรรณกรรมโลก

งานเขียนชุด น้ำตาเหือด แล้วเลือดตก เล่มนี้ของอาจารย์ไชยันต์ น่าจะเรียกได้ว่าเป็นอาการสุดขั้วของการประหวัดที่ว่า ชนิดที่ว่าใช่แต่เพียงคนเขียนเท่านั้น กระทั่งคนอ่านก็พานจะต้องตกอยู่ในภาวะเดียวกันไปเสียทั้งหมด ทั้งนี้เพราะงานเขียนชุดนี้ล้วนตีพิมพ์อยู่ในวารสาร อ่าน ในทศวรรษ 2550 ในท่ามกลางการต่อสู้ทางการเมืองที่มิใช่เป็นเพียงสงครามระหว่างสีดังที่มักเรียกกัน หากยังเป็นสมรภูมิโรมรันระหว่างฝ่าย ‘ซาบซึ้ง’ น้ำตาไหล กับฝ่ายที่น้ำตาเหือดแล้วเลือดไหล อันเป็นปัจจัยให้ต้องอาศัยการประหวัดมาช่วยทำให้ความหมายของสิ่งที่พูดได้บ้างไม่ได้บ้างในระหว่างสงครามนั้นแจ่มชัดแหลมคมขึ้น ความที่นัยประหวัดในแต่ละบทความผูกพันอยู่กับภาวะความขัดแย้งที่กำลังดำเนินไปในช่วงเวลานั้น เมื่อตัวบทความย้ายที่ทางมารวมเล่มไว้อีกแห่งในอีกหนึ่งทศวรรษให้หลัง ก็ทำให้เกิดความท้าทายในแง่ภูมิรู้เบื้องหลังสำหรับการอ่านย้อนอดีต ที่แม้จะถือว่าเป็นระยะใกล้ แต่ก็ไกลอย่างมีนัยสำคัญตรงที่มันดันข้ามผ่านมาแล้วอีกรัชสมัย การจะเข้าใจสิ่งที่เกิดขึ้นในสมัยก่อนหน้าจึงมิใช่จะอาศัยแต่การค้นคว้าเชิงข้อมูลเท่านั้น หากยังต้องจินตนาการไปถึงความรู้สึกนึกคิดหรือ  mentality  ที่ต่างไปของผู้คนในรัชกาลก่อนด้วย