- ผู้เขียน: ไพศาล ธีรพงศ์วิษณุพร
- สำนักพิมพ์: แสงดาว
- จำนวนหน้า: 768 หน้า | ปกอ่อน
- พิมพ์ครั้งที่: 1 — ปี 2568
- ISBN: 9786163887948
140 ปี การ์ตูนเมืองไทย
นำเสนอวิวัฒนาการของการ์ตูนในประเทศไทยตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 5 เมื่อปี พ.ศ. 2417 จนถึงยุคปัจจุบันที่สื่อการ์ตูนได้เปลี่ยนจากรูปแบบสิ่งพิมพ์ไปสู่แพลตฟอร์มออนไลน์ เนื้อหาในเล่มครอบคลุมการ์ตูนในรูปแบบต่าง ๆ ทั้งการ์ตูนล้อการเมืองที่สะท้อนสังคมและเหตุการณ์สำคัญในแต่ละยุคสมัย การ์ตูนตลกขำขันที่สร้างความบันเทิง การ์ตูนดัดแปลงจากวรรณกรรมและนิทานพื้นบ้าน รวมถึงการ์ตูนประกอบการเรียนการสอน นอกจากนี้ยังกล่าวถึงการ์ตูนต่างประเทศ ทั้งญี่ปุ่น จีน และตะวันตก ที่ได้รับความนิยมและถูกแปลเป็นภาษาไทย ซึ่งมีอิทธิพลต่อรูปแบบและการเล่าเรื่องของการ์ตูนไทยในยุคหลัง
ในช่วงแรกของการ์ตูนไทย การ์ตูนล้อการเมืองมีบทบาทสำคัญ โดยเฉพาะในสมัยรัชกาลที่ 6 ที่พระองค์ทรงมีฝีพระหัตถ์ในการวาดภาพล้อบุคคลและเหตุการณ์ต่าง ๆ ซึ่งถูกตีพิมพ์ในหนังสือพิมพ์ ดุสิต สมิต นับเป็นการเริ่มต้นของการ์ตูนไทยที่ใช้ลายเส้นเพื่อสะท้อนมุมมองต่อสังคม ต่อมาในช่วงกลางศตวรรษที่ 20 การ์ตูนไทยเริ่มได้รับอิทธิพลจากการ์ตูนต่างประเทศ โดยเฉพาะมังงะจากญี่ปุ่นที่เข้ามามีบทบาทสำคัญในตลาดการ์ตูนไทย ทำให้รูปแบบการวาดและเนื้อหาเริ่มมีความหลากหลายมากขึ้น
ช่วงปลายศตวรรษที่ 20 การ์ตูนไทยในรูปแบบเล่มละบาทได้รับความนิยมในหมู่เด็กและเยาวชน เพราะราคาที่ย่อมเยาและเนื้อหาที่เข้าถึงง่าย โดยมีทั้งการ์ตูนตลก การ์ตูนผจญภัย และการ์ตูนแนวสยองขวัญ แม้ว่าการ์ตูนประเภทนี้จะค่อย ๆ หายไปในยุคปัจจุบัน แต่ก็ถือเป็นส่วนหนึ่งของความทรงจำของคนไทยหลายรุ่น เมื่อเข้าสู่ยุคดิจิทัล การ์ตูนไทยได้ปรับตัวเข้าสู่แพลตฟอร์มออนไลน์ เช่น เว็บตูนและสื่อสังคมออนไลน์ ทำให้นักวาดการ์ตูนรุ่นใหม่สามารถเผยแพร่ผลงานของตนเองได้อย่างอิสระและเข้าถึงผู้อ่านในวงกว้าง