แว่นวรรณคดีทฤษฎีร่วมสมัย

ผู้อ่านวรรณกรรมมิเพียงทำความเข้าใจเรื่องราวเพียงอย่างเดียว แต่อาจต้องพิจารณาว่าผู้เขียนสร้างเรื่องอย่างไร นำเสนอความหมายใด เกี่ยวข้องกับบริบททางสังคมหรืออื่นๆ อย่างไร ผู้อ่านต้องอาศัยเครื่องมือมาช่วยตีความ เครื่องมือดังกล่าวคือทฤษฎีวรรณคดีนั่นเอง ทฤษฎีไม่ได้เป็นเครื่องมือค้นหาความหมายใยตัวบทเท่านั้น แต่เป็นสิ่งเปิดเผยให้เห็นแนวคิด กลวิธี ให้เข้าใจกรอบกำหนดในการศึกษาตัวงานด้วย

สำหรับวรรณคดีร่วมสมัยที่เต็มไปด้วยความคิดอันหลากหลาย ทฤษฎีวรรณคดีเป็นเสมือนกล่องเครื่องมือที่บรรจุเครื่องมืออันหลากหลายให้ผู้ศึกษาเลือกใช้ให้เหมาะสมกับประเภทของตัวบทไม่ว่าจะเป็นแนวคิดโครงสร้างนิยม, หลังโครงสร้างนิยมและการรื้อสร้าง หลังสมัยนิยม หลังอาณานิยม สตรีนิยม การวิจารณ์เชิงนิเวศ หรือสตรีนิยมเชิงนิเวศ เป็นต้น ซึ่งหลายครั้งสิ่งเหล่านี้ก็สอดไขว้กันไปมา